IGZ: inspectie is een interventie

Het tweede bezoek in een jaar tijd. De receptie belt met trillende stem de locatiemanager: er staan hier twee dames van de Inspectie! De vorige keer was het niet best. Er misten veel puntjes op de i, maar er waren ook een paar serieuze zorgen, over medicatieveiligheid bijvoorbeeld. De twee inspecteurs gaan het gebouw door. Ze bezoeken woningen, kijken in dossiers en kasten en spreken met medewerkers uit zorgteams, behandelaren en iemand van de cliëntenraad. In de wandelgangen ontmoeten medewerkers elkaar: ging het goed, wat zeiden ze bij jou, wat vroegen ze? Het valt me op dat iedereen het best leuk vond, de gesprekken met de inspecteurs. Het was wel spannend, maar niet te.

Bij het eindgesprek met de locatiemanager en de bestuurder schuif ik ook aan. De inspecteurs beginnen met een compliment: wat hebben jullie hard gewerkt en wat zijn jullie vooruit gegaan. Maar helemaal goed is het nog niet. Ligt ook aan het systeem, zegt een van de dames: als je op één onderdeel niet goed scoort moeten we soms toch een heel thema als onvoldoende beoordelen. Rustig worden de gesignaleerde verbeterpunten doorgenomen. Alle partijen aan tafel denken mee. Zo kan het dus ook. Wél controle, geen gemarchandeer op belangrijke kwaliteitseisen, maar ook dialoog, nuance, advies en steun.

Helaas gaat het niet altijd op deze manier. Dus, inspecteurs, zou u als collega’s nog eens willen kijken hoe u zelf ook zo goed mogelijk bij kunt dragen aan de belangrijke ontwikkelingen in de zorg, ook tijdens uw inspectiebezoeken?

Terug naar de bedoeling

Niet iets doen omdat er een regel is, maar omdat het goed is. Dus niet vragen naar MIC-meldingen maar aan medewerkers vragen hoe zij met incidenten omgaan. Niet vragen naar MDO’s maar vragen hoe familie, cliënten, zorgprofessionals en behandelaren met elkaar overleggen over wat goed is en wat niet. Dat gebeurt namelijk niet alleen in de MDO’s, maar ook in omgangsoverleggen, familiegesprekken, zorgmomenten en wandelgangcontacten.

Regelarm

Niet controleren wat vanachter het bureau zo’n goed idee lijkt, maar onderzoeken of medewerkers zélf nadenken. Misschien zelfs een beetje meedenken over hoe onzinnige regeltjes als dagelijks de temperatuur van de koelkast meten weer afgeschaft kunnen worden. Want door de angst voor controles bedenken organisaties soms richtlijnen die nog strenger zijn dan die van de Inspectie, en medewerkers worden er gek van.

De client centraal

Gelukkig bezoekt u tegenwoordig ook vaak de huiskamers van de bewoners. Neem daar de tijd voor, drink een kopje koffie mee, loop een uurtje op met een verzorgende in de ochtendspits. En wat u dan ervaart, benoem dat naar de medewerkers. Zij kunnen vast veel leren van uw tips én uw complimenten.

Aandacht voor de medewerker

Dus snappen dat de meeste medewerkers het heel spannend vinden dat u op bezoek komt. Weet hebben dat soms aan het eind van zo’n inspectiedag medewerkers huilend aan de bestuurder vragen of ze nog even een mailtje mogen sturen om aan de Inspectie uit te leggen dat ze dat ene waar naar gevraagd werd echt wel doen, maar dat ze van de zenuwen het antwoord niet paraat hadden. Snappen dat vragen stellen over regels die medewerkers niet helpend vinden die medewerkers soms het idee geeft dat ze niet vertrouwd worden. En dat een kritische toon of autoritaire houding medewerkers naar beneden haalt of klein maakt, terwijl we in de zorg nou net bezig zijn diezelfde medewerkers weer in hun kracht te zetten en ruimte te geven.

Een inspectiebezoek is een interventie, niet alleen in zijn uitkomsten, maar ook in zijn aard en uitvoering. Het zou fijn zijn als inspecteurs óók veranderkundigen zijn. Want een interventie kan heel helpend zijn, maar ook zorgvuldig opgebouwde verbeteringen in één klap teniet doen.