Het ligt niet aan systeem, wet of kanteling, maar aan ons

Een zestienjarig meisje, depressief en suicidaal. Met ouders die ten einde raad zijn. De strijd om een goede plek voor haar en andere jongeren met ernstige problemen wordt gevoerd via de media. Iedereen legt ergens de schuld. Het ligt aan de wet, het ligt aan de gemeente, het komt door de zorg, er is niet genoeg geld. Maar mijn overtuiging is: daar ligt het niet aan. Het ligt aan ons, mensen, en aan wat we met ons laten gebeuren in organisaties. De medewerker van het sociale wijkteam, de gemeenteambtenaar, de wethouder, de psychiater, de bestuurder van de GGZ-instelling, de inkoper van de zorgverzekeraar: het zijn allemaal mensen. Die een ander mens in de kou laten staan. We moeten ophouden met zijn allen in de dramadriehoek rond te hangen, we moeten uit de prisoners dilemma’s stappen, we moeten weerstand bieden aan wat bureaucratie met ons doet, en weer handelend, verantwoordelijk mens worden.

Hoe je dat doet? Eerst veiligheid bieden aan dit meisje, en daarna pas elkaar stevig gaan aanspreken over hoe de financiering geregeld moet worden. Geen regionaal geruzie over wie die dementerende meneer met ernstige psychiatrische problemen in huis neemt, maar maatwerk bieden en met elkaar verantwoordelijkheid nemen: als wij hem opnemen, gaan jullie dan de psychiatrische expertise inbrengen? De client echt centraal stellen, en je realiseren dat voor complexe problemen vaak aanbod gemaakt moet worden, daar waar we nu vaak clienten afwijzen omdat ze niet in ons aanbod passen. En als professionals je plek innemen in het zorgen voor kwetsbare mensen. Niet alleen in de spreekkamer, maar ook op de barricades. Want als wij als professionals het niet doen, vechten voor de kwetsbare mensen die bij ons aankloppen, wie doet het dan?

Misschien moet daarover het debat gaan. Niet over een zoveelste wetswijziging in het sociale domein, maar over de vraag hoe we, ook in organisaties, weer mens kunnen zijn…